Visa kỹ năng đặc định-tokutei gino-特定技能 là tư cách lao động mới dành cho người nước ngoài được áp dụng từ tháng 4/2019, ra đời trong bối cảnh tạo động lực lớn cho phát triển kinh tế nhật bản. Nhằm bù đắp cho sự thiếu hụt ngày càng trầm trọng nguồn nhân lực, tháng 12/2018, Nhật Bản đã chính thức thông qua Luật Quản lý Xuất Nhập cảnh và chấp nhận tị nạn sửa đổi, trong đó quy định cho phép tiếp nhận lao động nước ngoài vào Nhật Bản theo tư cách lưu trú “kỹ năng đặc định”
• Việc triển khai tiếp nhận từ ngày 01/4/2019
• Đến nay, Nhật Bản đã ký Bản ghi nhớ hợp tác để tiếp nhận lao động kỹ năng đặc định với 8 quốc gia gồm: Philipne, Cambodia,Nepal, Mông cổ, Srilanka, Myanma, Lào, Indonessia và Việt Nam….
•Kỹ năng đặc định số 1: Tư cách lưu trú dành cho người nước ngoài làm công việc đòi hỏi phải có kỹ năng cần thiết về kiến thức và kinh nghiệm ở một mức độ tương đối trong một lĩnh vực ngành nghề nhất định.
•Kỹ năng đặc định số 2: Tư cách lưu trú dành cho người nước ngoài làm công việc đòi hỏi phải có kỹ năng thành thạo trong một lĩnh vực ngành nghề nhất định.
Lĩnh vực ngành nghề (14 lĩnh vực): Điều dưỡng, vệ sinh toà nhà, công nghiệp vật liệu, chế tạo máy công nghiệp, điện- thông tin điện tử, xây dựng, đóng tàu-công nghiệp hàng hải, bảo dưỡng ôtô, hàng không, khách sạn, nông nghiệp, ngư nghiệp, chế biến thực phẩm-đồ uống, dịch vụ ăn uống (kỹ năng đặc định số 2 chỉ tiếp nhận vào 2 lĩnh vực: xây dựng, đóng tàu-công nghiệp hàng hải)
1. ĐỐI TƯỢNG CÓ THỂ LẤY ĐƯỢC VISA KỸ NĂNG ĐẶC ĐỊNH-TOKUTEI GINO
1.1 Đối với người chưa hoàn thành chương trình thực tập sinh hệ 3 năm hoặc chưa từng đến nhật hoặc là đang là du học sinh đã tốt nghiệp trường tiếng
1. Năng lực tiếng Nhật: tương đương N4 hoặc có chứng chỉ JPLT N4
2. Đậu kỳ thi kỹ năng nghề
1.2 Đối với người hoàn thành chương trình thực tập sinh hệ 3 năm về nước
1. Nếu tác nghiệp lúc đi thực tập sinh thuộc 14 ngành nghề visa kỹ năng đặc định.
2. Thi đổ kì thi nghề năm 3
1.3 Đối với người đang tham gia chương trình thực tập sinh tại nhật
1. Nếu tác nghiệp thực tập sinh thuộc 14 ngành nghề visa kỹ năng đặc định.
2. Thi đổ kì thi nghề năm 3 (thi vào đầu năm 3)
3. Thời gian thực tập từ 2 năm 10 tháng trỡ lên.
2. KỲ THI TIẾNG NHẬT CỦA VISA KỸ NĂNG ĐẶC ĐỊNH-TOKUTEI GINO
Năng lực tiếng nhật yêu cầu phải đạt được tối thiểu là N4.
Theo 2 cách dưới đây 1. Có chứng chỉ N4, vì thế có thể tham gia JLPT, được tổ chức vào tháng 7 và tháng 12 hàng năm tại việt nam 2. Đậu kỳ thi kiểm tra năng lực tiếng nhật của loại tư cách này. Hàng năm tại việt nam, kỳ thi kiểm tra năng lực tiếng nhật được tổ chức riêng dành cho loại visa mới này. Tùy vào ngành nghề mà hàng năm sẽ có bao nhiêu kỳ thi, tối thiểu là 2 kỳ thi
Hình thức thi có thể sẽ được tổ chức thi trên máy tính mà không phải thi trên giấy như các kỳ thi truyền thống trước đây
3. KỲ THI KỸ NĂNG NGHỀ CỦA VISA KỸ NĂNG ĐẶC ĐỊNH-TOKUTEI GINO
Yêu cầu phải có hiểu biết nhất định (cơ bản) về nghề tham gia. Không phải tất cả các ngành nghề đều có kỳ thi kỹ năng này, mà 1 số ngành nghề chỉ cần thi tiếng Nhật không thôi là đủ. Kỳ thi kỹ năng này về mặt cơ bản sẽ có mức độ khó tương đương với thi kỹ năng của chương trình thực tập sinh. Kỳ thi này sẽ được tổ chức tại nhật và việt nam. Chi tiết về thời gian thi, địa điểm thi, nội dung thi vẫn chưa được công bố chính thức
Như vậy điểm mấu chốt ở đây là chỉ cần trên 18 tuổi và đậu 2 kỳ thi nói trên là có thể đi được theo chương trình kỹ năng đặc định này mà ko yêu cầu trình độ học vấn. Vì vậy đối tượng tham gia chương trình này rất lớn.
4. THỰC TẬP SINH ĐANG THỰC TẬP TẠI NHẬT CÓ CHUYỂN ĐƯỢC LÊN VISA KỸ NĂNG ĐẶC ĐỊNH KHÔNG?
CÓ, NHƯNG PHẢI THỎA MẢN ĐỒNG THỜI CÁC ĐIỀU KIỆN SAU:
4.1. Về phía thực tập sinh
1. Tác nghiệp thực tập sinh thuộc 14 ngành nghề visa kỹ năng đặc định.
2. Thi đổ kì thi nghề năm 3 (thi vào đầu năm 3)
3. Thời gian thực tập từ 2 năm 10 tháng trỡ lên.
4.2. Về phía công ty tuyển dụng bạn
Công ty có ngành nghề thuộc 14 ngành nghề visa kỹ năng đặc định
Kết luận: Như vậy nếu bạn thỏa mản điều kiện 4.1 nhưng công ty hiện tại đang thực tập sinh không thỏa mản điều kiện 4.2 thì bạn không thể chuyển lên visa kỹ năng đặc định tại công ty đó.
Nhưng nếu có 1 công ty khác thỏa mản điều kiện 4.2 tức là thuộc 14 ngành nghề visa kỹ năng đặc định, tuyển dụng bạn thì bạn phải chuyển công ty để có thể lấy được visa đặc định tại nhật mà không phải cần về việt nam.
5. TTS VỀ NƯỚC CÓ ĐI LẠI THEO CHƯƠNG TRÌNH NÀY ĐC KO?
CÓ
TTS đã hoàn thành chương trình 3 năm về nước muốn quay lại nhật lần 2 sẽ xin được loại visa này mà KHÔNG PHẢI THI KỲ THI TIẾNG NHẬT.
Về KỲ THI KỸ NĂNG, nếu tác nghiệp bạn quay lại theo tư cách KỸ NĂNG ĐẶC ĐỊNH đúng với tác nghiệp trước kia bạn đi thực tập sinh sẽ được miễn thi. Cụ thể bạn có thể xem danh sách 14 ngành nghề visa kỹ năng đặc định có thể chuyển từ thực tập sinh.
Nếu là TTS vi phạm pháp luật Nhật Bản, đã xin visa tị nạn thì không được tham gia chương trình này.
Trường hợp là thực tập sinh về nước trước thời hạn sẻ phải thi năng lực tiếng nhật và kỹ năng (giống như người chưa từng đến nhật) Ví dụ: TTS ngành Nông nghiệp, sau khi về nước muốn đi lại visa kỹ năng đặc định chuyên ngành nông nghiệp thì sẽ đc miễn thi. Nhưng TTS ngành Nông nghiệp sau khi về nước muốn đi ngành Khách sạn thì phải thi kỳ thi kỹ năng khách sạn (Kỳ thi tiếng KHÔNG PHẢI THI)
Bạn có thể xem bài viết so sánh giữa 2 chương trình THỰC TẬP SINH và KỸ NĂNG ĐẶC ĐỊNH.
6. DU HỌC SINH Ở NHẬT CÓ THỂ ĐỔI SANG VISA KỸ NĂNG ĐẶC ĐỊNH-TOKUTEI GINO KHÔNG?
Du học sinh ở Nhật đã hoành thành khóa học tiếng nhật tại trường tiếng nhật có thể tham gia 2 kỳ thi nói trên, nếu đỗ thì có thể đổi từ tư cách du học sinh sang visa kỹ năng đặc định-tokutei gino.
Những đối tượng đã bỏ học rồi hoặc bị đuổi học, sẽ không được chấp nhận để xin visa loại này
7. KỲ HẠN CỦA VISA KỸ NĂNG ĐẶC ĐỊNH-TOKUTEI GINO VÀ TỔNG THỜI GIAN CÓ THỂ Ở LẠI NHẬT
Tùy thuộc vào loại tư cách lưu trú của Visa kỹ năng đặc định mà kỳ hạn và thời gian khác nhau
| Loại visa | Kỳ hạn | Tổng thời gian |
| Kỹ năng đặc định số 1 | 1 năm hoặc 6 tháng hoặc 4 tháng |
5 năm Như vậy trong 5 năm phải gia hạn visa tối thiểu là 5 lần. |
| Kỹ năng đặc định số 2 |
3 năm hoặc 1 năm hoặc 6 tháng |
Vô hạn Có thể xin vĩnh trú nếu tổng thời gian ở nhật với visa loại này là trên 10 năm. |
8. BẢO LÃNH NGƯỜI THÂN CỦA VISA KỸ NĂNG ĐẶC ĐỊNH-TOKUTEI GINO
| Loại visa | Bảo lảnh người thân |
| Kỹ năng đặc định số 1 | Không được |
| Kỹ năng đặc định số 2 | Được Có thể bảo lãnh vợ chồng con qua sống chung |
9. MỨC LƯƠNG CỦA VISA KỸ NĂNG ĐẶC ĐỊNH-TOKUTEI GINO
Mức lương tương với người Nhật hoặc cao hơn cùng ngành nghề trong công ty. Cụ thể mức lương bao nhiêu bạn có thể thương lượng khi phỏng vấn. Tùy thuộc vào vùng sinh sống khác nhau mà mức lương cũng có thể khác nhau, bạn có thể tham mức lương tối thiểu cho 1h làm việc theo bảng dưới đây, số trong () là mức lương áp dụng cho thời điểm hiện tại
| Tỉnh | Mức lương tối thiểu cho 1h | Ngày áp dụng |
| 北海道 | 861(835) | 令和元年10月３日 |
| 青 森 | 790(762) | 令和元年10月４日 |
| 岩 手 | 790(762) | 令和元年10月４日 |
| 宮 城 | 824(798) | 令和元年10月１日 |
| 秋 田 | 790(762) | 令和元年10月３日 |
| 山 形 | 790(763) | 令和元年10月１日 |
| 福 島 | 798(772) | 令和元年10月１日 |
| 茨 城 | 849(822) | 令和元年10月１日 |
| 栃 木 | 853(826) | 令和元年10月１日 |
| 群 馬 | 835(809) | 令和元年10月６日 |
| 埼 玉 | 926(898) | 令和元年10月１日 |
| 千 葉 | 923(895) | 令和元年10月１日 |
| 東 京 | 1,013(985) | 令和元年10月１日 |
| 神奈川 | 1,011(983) | 令和元年10月１日 |
| 新 潟 | 830(803) | 令和元年10月６日 |
| 富 山 | 848(821) | 令和元年10月１日 |
| 石 川 | 832(806) | 令和元年10月２日 |
| 福 井 | 829(803) | 令和元年10月４日 |
| 山 梨 | 837 | 令和元年10月１日 |
| 長 野 | 848(821) | 令和元年10月４日 |
| 岐 阜 | 851(825) | 令和元年10月１日 |
| 静 岡 | 885(858) | 令和元年10月４日 |
| 愛 知 | 926 | 令和元年10月１日 |
| 三 重 | 873(846) | 令和元年10月１日 |
| 滋 賀 | 866(839) | 令和元年10月３日 |
| 京 都 | 909(882) | 令和元年10月１日 |
| 大 阪 | 964(936) | 令和元年10月１日 |
| 兵 庫 | 899(871) | 令和元年10月１日 |
| 奈 良 | 837(811) | 令和元年10月５日 |
| 和歌山 | 830(803) | 令和元年10月１日 |
| 鳥 取 | 790(762) | 令和元年10月５日 |
| 島 根 | 790(764) | 令和元年10月１日 |
| 岡 山 | 833(807) | 令和元年10月２日 |
| 広 島 | 871(844) | 令和元年10月１日 |
| 山 口 | 829 | 令和元年10月５日 |
| 徳 島 | 793(766) | 令和元年10月１日 |
| 香 川 | 818(792) | 令和元年10月１日 |
| 愛 媛 | 790(764) | 令和元年10月１日 |
| 高 知 | 790(762) | 令和元年10月５日 |
| 福 岡 | 841(814) | 令和元年10月１日 |
| 佐 賀 | 790(762) | 令和元年10月４日 |
| 長 崎 | 790(762) | 令和元年10月３日 |
| 熊 本 | 790(762) | 令和元年10月１日 |
| 大 分 | 790(762) | 令和元年10月１日 |
| 宮 崎 | 790(762) | 令和元年10月４日 |
| 鹿児島 | 790(761) | 令和元年10月３日 |
| 沖 縄 | 790(762) | 令和元年10月３日 |
| Trung bình | 901(874) | － |
10. 14 NGÀNH NGHỀ VISA KỸ NĂNG ĐẶC ĐỊNH-TOKUTEI GINO ĐƯỢC ÁP DỤNG
KHÔNG phải tất cả các ngành nghề đều được áp dụng
| Loại visa | Ngành nghề |
| Kỹ năng đặc định số 1 |
Chỉ áp dụng cho 14 ngành nghề như sau: 1) Xây dựng（建築業） 2) Công nghiệp chế tạo tàu biển（造船・船用工業） 3) Sửa chữa ô tô（自動車整備業） 4) Công việc liên quan nghiệp vụ trong sân bay（空港業） 5) Nghiệp vụ khách sạn（宿泊業） 6) Chăm sóc người già, hộ lý (介護) 7) Vệ sinh tòa nhà (ビルクリーニング) 8) Nông nghiệp（農業） 9) Ngư Nghiệp（漁業） 10) Chế biến thực phẩm（飲食料品製造業） 11) Dịch vụ ăn uống, phục vụ quán ăn（外食業） 12) Gia công nguyên vật liệu （素材産業） 13) Chế tạo máy móc sản xuất（産業機械製造業） 14) Cơ điện, điện tử（電子・電気機器関連産業） |
| Kỹ năng đặc định số 2 | Chỉ áp dụng cho ngành nghề sau: 1. Xây dựng: tất cả các thao tác của lỉnh vực xây dựng kỹ năng đặc định số 1 2. Đóng tàu: ・Hàn (hàn tay, bán tự động) |
Như vậy nếu ai muốn xác định làm việc lâu dài tại nhật, thì chỉ có thể đi theo 2 ngành áp dụng cho Kỹ năng đặc định số 2, có thể xin visa vĩnh trú: Xây dựng và Đóng tạo
Còn lại những ngành nghề không được đề cập ở trên thì theo không thể đi theo dạng visa kiểu mới này đc mà phải đi dạng TTS. Rất có thể sau này Nhật sẽ mở rộng ngành nghề có thể tiếp nhận đối với visa loại này.
11. HÌNH THỨC TUYỂN DỤNG CỦA VISA KỸ NĂNG ĐẶC ĐỊNH-TOKUTEI GINO
Về cơ bản là hình thức tuyển dụng trực tiếp giữa người lao động và xí nghiệp tiếp nhận. Tuy nhiên đối với người vn, theo hiệp định MOC về visa kỹ năng đặc định-tokutei gino được ký kết giữa VN và Nhật bản thì bắt buộc phải được giới thiệu thông qua cơ quan phái cử chỉ định của bộ lao động thương binh xã hội. Và tại nhật có thể sẽ thiết lập 1 cơ quan là cơ quan đăng ký hỗ trợ, cơ quan này hỗ trợ cty tiếp nhận trong việc giấy tờ hồ sơ tiếp nhận và các vấn đề liên quan. Tuy nhiên cơ quan này không giống như nghiệp đoàn nên hầu như không phát sinh phí quản lý, từ đó giảm gánh nặng cho cty tiếp nhận và cả người lao động 1 cách gián tiếp.
12. HIỆP ĐỊNH VISA KỸ NĂNG ĐẶC ĐỊNH MOC GIỮA VN VÀ NHẬT BẢN
•Mục đích: Bảo vệ người lao động kỹ năng đặc định thông qua hoạt động phái cử và tiếp nhận được triển khai một cách thuận lợi và đúng luật. Chia sẻ thông tin: Chia sẻ công khai thông tin cần thiết và hữu ích để giải quyết vấn đề nhằm đảm bảo cho hoạt động phái cử và tiếp nhận được triển khai một cách thuận lợi và đúng luật. Cụ thể sẻ công khai các tổ chức, công ty vi phạm nếu:
① Tổ chức trung gian thu tiền ký quỹ
② Yêu cầu lao động kỹ năng đặc định ký hợp đồng có quy định phạt vi phạm hợp đồng
③ Vi phạm nhân quyền
④ Giả mạo hồ sơ
⑤ Thu phí trái luật
⑥ Các hành vi vi phạm luật pháp khác
•Hợp tác để giải quyết vấn đề: tổ chức trao đổi định kỳ hoặc khi cần thiết (nội dung trao đổi chủ yếu: ① thựchiện・thay đổi chính sách liên quan tới chương trình kỹ năng đặc định, ② chia sẻ thông tin về tổ chức trung gian môi giới lao động kỹ năng đặc định, ③ chấn chỉnh cơ quan phái cử・cơ quan tiếp nhận không phù hợp, ④ thực hiện đúng kỳ thi kỹnăng・năng lực tiếng Nhật, ⑤ quản lý việc lưu trú của lao động kỹ năng đặc định tại Nhật Bản, ⑥ ngăn ngừa du học trá hình tới Nhật Bản,⑦ khu vực làm việc・ngành nghề…)
•Hợp tác thực hiện kỳ thi visa kỹ năng đặc định tại việt nam: ① Phía Nhật Bản chuẩn bị trên cơ sở được Chính phủ Việt Nam đồng ý, ② phía Nhật thông báo cho phía Việt Nam danh sách thí sinh dự thi, danh sách thi đỗ, ③ Việt Nam sẽ cử nhân viên đến giám sát kỳ thi nếu cần thiết và hợp tác trên cơ sở phía Nhật có đề nghị, ④ trên cơ sở được Chính phủ Việt Nam đồng ý, đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam sẽ đăng thông tin về kỳ thi trên trang website của Đại sứ quán, ⑤ chia sẻ thông tin về các hành vi vi phạm trong kỳ thi.
