ĐẤT NƯỚC/LÃNH THỔ – ROMANIA

Thông tin cơ bản

Tên đầy đủ	Romania
Vị trí địa lý	Nằm tại Nam Âu, giáp với Biển Đen, giữa Ucraina và Bungari
Diện tích Km2	237,500
Tài nguyên thiên nhiên	Dầu lửa (trữ lượng đang giảm), than đá, khí tự nhiên, gỗ, sắt thép, đất trồng trọt
Dân số (triệu người)	21.79
Cấu trúc dân số	0-14 tuổi: 14.7% 15-24 tuổi: 11.8% 25-54 tuổi: 45.5% 55-64 tuổi: 13% Trên 65 tuổi: 15.1%
Tỷ lệ tăng dân số (%)	-0.270
Dân tộc	Romanian 89.5%, Hungarian 6.6%, Roma 2.5%, Vương quốc Anh 0.3%, German 0.3%, Nga 0.2%, Turkish 0.2%, dân tộc khác 0.4%
Thủ đô	Bucaret
Quốc khánh	1/12/1918
Hệ thống pháp luật	Dựa trên hệ thống luật dân sự
GDP (tỷ USD)	274.1
Tỷ lệ tăng trưởng GDP (%)	0.9
GDP theo đầu người (USD)	12800
GDP theo cấu trúc ngành	nông nghiệp: 7.5% công nghiệp: 33% dịch vụ: 59.5%
Lực lượng lao động (triệu)	9.156
Lực lượng lao động theo lĩnh vực nghề nghiệp	nông nghiệp: 31.6% công nghiệp: 21.1% dịch vụ: 47.3%
Sản phẩm Nông nghiệp	Lúa mỳ, lúa mạch, ngô, đường từ củ cải đường, hạt hướng dương, khao tây, nho, trứng, cừu
Công nghiệp	Máy móc thiết bị điện, dệt may và bít tất, các bộ phận ô tô và bộ phận phát sáng, vật liệu xây dựng, hóa chất, chế biến thực phẩm, lọc dầu
Xuất khẩu (triệu USD)	67720
Mặt hàng xuất khẩu	Máy móc thiết bị, hàng dệt may và bít tất, kim loại và các sản phẩm kim loại, nông sản
Đối tác xuất khẩu	Đức, Italia, Pháp, Thổ Nhĩ Kỳ, Hungary
Nhập khẩu (triệu USD)	78310
Mặt hàng nhập khẩu	Máy móc và thiết bị, nguyên nhiên liệu, hóa chất, dệt may, hóa chất, nông sản
Đối tác nhập khẩu	Đức, Italia, Hungary, Pháp, Trung Quốc, Áo, Kazakhstan

Nguồn: CIA 2013

 

* Thể chế nhà nước – Theo thể chế Cộng hoà Tổng thống, chế độ lượng viện (từ năm 1991), đa đảng.

Hiến pháp hiện hành được ban hành ngày 8 tháng Mười Hai năm 1991.

Có 40 hạt và một thành phố.

Tổng thống và 343 thành viên của Quốc hội (Hạ viện) được bầu bằng tuyển cử phổ thông đầu phiếu, nhiệm kỳ 4 năm. 143 thành viên của Thượng nghị viện được bầu trực tiếp bằng chế độ bầu cử đại diện tỷ lệ, nhiệm kỳ 4 năm. Tổng thống bổ nhiệm Thủ tướng. Thủ tướng lập Nội các.

* Địa lý – Thuộc Trung Âu. Dãy núi Các-pát chạy qua miền bắc, miền đông và miền Trung của Ru-ma-ni. Đỉnh cao nhất là Mô-đô-vê-a-nu, 2.544m. Phía tây dãy Các-pát là bình nguyên Tran-sin-va-ni-a và vùng đất thấp Ba-nát. Ở phía nam, đồng bằng Đa-nuýp kéo dài đến Biển Đen.

Sông chính: Đa-nuýp, 2.850km; Si-rít; Mu-rê.

Khí hậu: Mùa đông lạnh, có tuyết rơi. Mùa hè nóng. Ở đồng bằng có lượng mưa thấp, nhưng ở dãy Các-pát có lượng mưa cao hơn.

* Kinh tế – Công nghiệp chiếm 41%, nông nghiệp: 19% và dịch vụ: 40% GDP.

Hơn 40% lực lượng lao động làm việc trong các ngành công nghiệp Nhà nước, bao gồm khai khoáng, luyện kim, cơ khí công trình và hoá chất. Điện năng sản xuất đạt 59,245 tỷ kWh, tiêu thụ 60,045 tỷ kWh. Tài nguyên có dầu lửa và khí tự nhiên. Các cánh rừng lớn cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp gỗ và sản xuất đồ gỗ. Các loại cây trồng chính có ngô, củ cải đường, bột mì, khoai tây và nho. Tuy nhiên, nông nghiệp ít được quan tâm và chủ yếu phục vụ xuất khẩu nên nhu cầu trong nước không được thoả mãn. Quản lý kinh tế yếu kém dưới thời Xê-au-sê-xcu khiến mức sống sa sút và Ru-ma-nu phải đối mặt với nhiều vấn đề kinh tế nghiêm trọng. Từ năm 1990 đất đai được tư nhân hoá.

Kinh tế đang chuyển sang cơ chế thị trường, tự do hoá, tư nhân hoá. Tuy nhiên, do cải cách chậm (1997 mới có chương trình cải cách cơ cấu kinh tế và ổn định và kinh tế vĩ mô), nên nền kinh tế chưa thoát ra khỏi khủng hoảng, đời sống nhân dân khó khăn.

Xuất khẩu đạt 8,4 tỷ USD; nhập khẩu, 9,6 tỷ USD; nợ nước ngoài; 9 tỷ USD.

* Văn hoá – xã hội – Số người biết đọc, biết viết đạt 97%, nam: 98%, nữ: 95%.

Giáo dục bắt buộc và miễn phí cho trẻ em trong 8 năm. Sau đó học sinh có thể đi tìm việc làm hoặc đi học dự bị đại học.

Chăm sóc y tế cho cộng đồng có nhiều khó khăn. Bệnh AIDS phát triển nhanh, do truyền máu cho trẻ sơ sinh và do quan hệ tình dục bừa bãi; bệnh viêm gan B trở thành căn bệnh phổ biến.

Tuổi thọ trung bình đạt 70,83 tuổi, nam: 67,05, nữ: 74,81 tuổi.

Những danh thắng dành cho du lịch, nghỉ ngơi và giải trí: Viện bảo tàng mỹ thuật quốc gia ở Thủ đô, vườn Xít-ni-ghi ở Thủ đô, toà án cổ, các khu nghỉ mát ở Biển Đen, sông Đa-nuýp…